Mbrojtja Ndërkombëtare

Çdo vit, shumë njerëz ikin nga vendet e tyre sepse përballen me persekutime ose frikën e përballjes me të. Persekutimi ndodh për shkak të racës, fesë, kombësisë, grupit shoqëror, opinionit politik ose orientimit seksual dhe identitetit gjinor.

Të gjithë njerëzit që ikin mund të marrin mbrojtje dhe ndihmë në vendin ku migrojnë falë protezione internazionale (mbrojtje-s ndërkombëtare).

Llojet e mbrojtjes ndërkombëtare në Itali

Në Itali ekzistojnë 2 lloje të mbrojtjes ndërkombëtare: status di rifugiato – asilo (statusi i refugjatit – azil) dhe protezione sussidiaria (mbrojtja plotësuese). Ekziston edhe një lloj i tretë i mbrojtjes i njohur nga shteti italian, që është protezione speciale (mbrojtja speciale).

Ka edhe disa raste specifike për të cilat nuk jepet mbrojtje ndërkombëtare, por mund të kërkohet një permesso di soggiorno.

Status di Rifugiato / Asilo (Status refugjati / Azil)

Status di rifugiato u jepet njerëzve që janë të persekutuar ose në rrezik persekutimi në vendin e tyre të origjinës për shkak të përkatësisë etnike, fesë, kombësisë, përkatësisë në një grup të caktuar shoqëror ose pikëpamjeve politike. Me status di rifugiato:

• përfiton një permesso di soggiorno për 5 vjet që mund të rinovohet, dhe një dokument udhëtimi për të udhëtuar jashtë Italisë. Kur të njihet e drejta e azilit, nuk mund të kesh ose të përdorësh më pasaportën e vendit tënd të origjinës.
• mund të regjistrohesh në shkollë dhe mund të punosh
• mund të aplikosh për ricongiungimento familiare (bashkim familjar)
• mund të aplikosh për nënshtetësi dhe për një permesso di soggiorno afatgjatë pas 5 vitesh qëndrimi në Itali 
• mund ta konvertosh këtë permesso di soggiorno në një permesso di soggiorno për arsye pune me rezidencë.

Protezione sussidiaria (mbrojtje plotësuese)

Protezione sussidiaria u jepet njerëzve që nuk kualifikohen për status di rifugiato, por mund t’i nënshtrohen torturës, formave të tjera të trajtimit çnjerëzor, dënimit me vdekje ose jeta e të cilëve do të kërcënohej nga lufta në vendin e tyre të origjinës. Me protezione sussidiaria:

• përfiton një permesso di soggiorno për 5 vjet që mund të rinovohet, dhe një dokument udhëtimi për të udhëtuar jashtë Italisë
• mund të regjistrohesh në shkollë
• mund të punosh dhe ta 
• mund të aplikosh për ricongiungimento familiare (bashkim familjar)
• mund të aplikosh për një permesso di soggiorno afatgjatë pas 5 vitesh qëndrimi në Itali
• mund të aplikosh për nënshtetësi pas 10 vitesh qëndrimi në Itali

Protezione speciale (mbrojtja speciale)

Ndonjëherë aplikanti nuk merr status di rifugiato ose protezione sussidiaria, por gjithsesi nuk mund të kthehet në vendin e tij të origjinës për shkak të rreziqeve serioze si persekutimi ose tortura.

Në këtë rast komisioni ekzaminues (Commissione Territoriale per il Riconoscimento della Protezione Internazionale, ose CTRPI) mund të lëshojë një permesso di soggiorno per protezione speciale.

Ekzistojnë tre lloje të protezione sussidiaria:

• Protezione A: rreziku i vdekjes

• Protezione B: rreziku i torturës

• Protezione C: rreziku i dhunës së përhapur

Nëse merrni protezione sussidiaria të tipit A ose B, do të humbisni passaporto del tuo Paese d’origine.
Nëse merrni protezione sussidiaria të tipit C, mund të kërkoni ende një dokument udhëtimi.

Me protezione speciale:

• merr një permesso di soggiorno 1 vjeçare, e cila mund të rinovohet nëse situata në vendin tënd nuk ndryshon
• mund të mbash passaporto-n tënd, por nëse ke kërkuar protezione nga ai vend, nuk rekomandohet ta përdorësh.
• mund të studiosh dhe të punosh.

Kujdes: Që nga 11 marsi 2023, nuk është e mundur të konvertohet një permesso di soggiorno për protezione specialenë një permesso di soggiorno për arsye pune.

Lloje të tjera të permesso di soggiorno

Mund të aplikosh për një permesso di soggiorno:

Per calamità (fatkeqësi natyrore): nëse nuk je në gjendje të kthehesh në vendin tënd për shkak të një fatkeqësie natyrore si uragani, përmbytja ose tërmeti, mund të aplikosh për një permesso di soggiorno per calamità, e vlefshme për 6 muaj. Nëse në fund të 6 muajve nuk është ende e mundur të kthehesh në vendin tënd për shkak të fatkeqësisë natyrore, permesso mund të rinovohet. Mund të punoni gjatë kohëzgjatjes së permesso, por ajo nuk mund të konvertohet në një permesso di soggiorno per lavoro.

Per cure mediche (trajtim mjekësor): nëse je i sëmurë rëndë dhe nuk mund të kthehesh në vendin tënd për shkak të kushteve shëndetësore, mund të aplikosh për një permesso di soggiorno per cure mediche. Për të aplikuar nevojitet certifikata spitalore që tregojn se gjendja shëndetësore është vërtet e rëndë. Permesso është i vlefshme për një maksimumi 1 vit dhe është e rinovueshme nëse kushtet shëndetësore vazhdojnë të jenë serioze. Këtë lloj permesso mund ta marrin edhe gratë shtatzëna.